خاطرات فوتبالی با فرانسوا اومام بیک؛ پرنده جام جهانی 1990 با سابقه بازی در مارسی، سمپدوریا و لیگ برتر مکزیک

طرفداری | فرانسوا اومام بیک (François Omam-Biyik) زاده 21 می 1966 در شهر ساکباین در کشور کامرون است. او با 185 سانتی‌متر قد در پست مهاجم نوک بازی می‌کرد. او فوتبالش را در باشگاه کانون یائونده کامرون شروع کرد و پس از یک سال بازی در این باشگاه، به همراه تیم ملی زیر 21 سال کامرون در تورنمنت بین‌المللی امیدهای جهان در سال 1985 شرکت کرد. اومام بیک پس از پایان این مسابقات که با قهرمانی فرانسه همراه بود، عنوان بهترین بازیکن امید را دریافت کرد و بدین ترتیب، نامش را در کشورهای اروپایی مطرح کرد.

در سال 1987، باشگاه لاوال در لیگ برتر فرانسه، این بازیکن را خریداری کرد. نخستین بازی او در فوتبال اروپا، در هفته دوم فصل 88-1987 برابر تولوز رقم خورد. اومام بیک در بازی هفته ششم برابر اوسر، به نخستین گلش با پیراهن لاوال رسید. بریس برابر لانس در هفته پانزدهم و برابر نانت در هفته بیست و سوم به علاوه هت‌تریک در دیدار هفته هفدهم برابر لوهاور، از لحظات مهم این بازیکن در فصل نخست حضورش در فرانسه بود. آمار او در این فصل، 25 بازی، 11 گل بود. او در فصل دوم حضورش در لاوال، به آمار چهار گل در 26 بازی رسید و در نهایت به همراه تیمش به لیگ سطح دوم فرانسه سقوط کرد. اومام بیک با وجود سقوط لاوال، یک فصل دیگر با این باشگاه همکاری کرد و به آمار 35 بازی، 12 گل رسید.

درخشش در جام جهانی 1990 و عدم صعود لاوال به لیگ برتر فرانسه، باعث شد تا این بازیکن در سال 1990 به باشگاه رن در لیگ برتر فرانسه ملحق شود. 38 بازی، 14 گل در لیگ برتر فرانسه، آمار اومام بیک در رن بود. او در هفته دوم لیگ برابر پاری سن ژرمن با بریس خود، تیمش را به سه امتیاز بازی رساند. اومام بیک در طول فصل به دو بریس دیگر رسید و با بریس‌های خود، تیمش را به سه امتیاز بازی رساند. یک سال پس از بازی در رن، این بازیکن راهی کان، دیگر باشگاه لیگ برتر فرانسه شد. او در دوران حضورش در کان، موفق شد برای نخستین بار در جام یوفا بازی کند و در بازی‌های تیمش برابر سالگوئیروش پرتغال و دینامو مسکو گلزنی کند. 44 بازی، 11 گل، آمار این بازیکن در کان بود. باشگاه المپیک مارسی، یکی از باشگاه‌های قدرتمند اروپا در اوایل دهه 1990 میلادی، در سال 1992، اومام بیک را خریداری کرد. حضور این بازیکن در مارسی، بیشتر از سه ماه نبود و در این مدت، او در یک بازی برای این باشگاه در لیگ قهرمانان اروپا برابر گلنتوران ایرلند، یک گل زد و به جز این بازی، فقط در یک بازی دیگر در لیگ برتر فرانسه بازی کرد. اومام بیک در اکتبر 1992 راهی لانس شد. آمارهای این بازیکن در لانس، 29 بازی، 11 گل در فصل 93-1992 و 28 بازی، هشت گل و سه پاس گل در فصل 94-1993 بود.

اومام بیک در سال 1994، بعد از چندین سال حضور در فوتبال فرانسه، تصمیم به حضور در فضای جدیدی گرفت و راهی آمِریکای مکزیک شد. حضور در آمریکا، اومام بیک را به فرم بسیار بهتری رساند و این بازیکن در سه فصل حضورش در این باشگاه، آمار کلی 75 بازی، 49 گل را به ثبت رساند. زوج اومام بیک و کالوشا بوالیا، دیگر مهاجم آفریقایی باشگاه آمریکا، زوج بسیار موفقی در لیگ مکزیک بود و فوتبال‌دوستان مکزیکی به این دو مهاجم آفریقایی لقب «عقاب‌های مشکی» را داده بودند. ماجراجویی بعدی این بازیکن نیز در مکزیک رقم خورد و او در سال 1997 راهی اتلتیکو یوکاتان شد. او در یک سال حضورش در یوکاتان، آمار 21 بازی، 10 گل را به ثبت رساند. فرانسوا در سال 1998 به فوتبال اروپا بازگشت و با سمپدوریا قرارداد بست. نخستین بازی اومام بیک در سری‌آ، دیدار هفته بیستم سمپدوریا برابر آتالانتا بود. او در بازی‌های تیمش برابر رم و اینتر نیز به میدان رفت و آمار شش بازی، بدون گل و پاس گل را ثبت کرد.

در نقل و انتقالات تابستانی 1998، این بازیکن به مکزیک بازگشت و با آتلانته این کشور قرارداد بست اما بعد از شش ماه حضور در این باشگاه، اومام بیک در زمین بازی دیده نشد و آمار خاصی از او به ثبت نرسید. در نتیجه، ژانویه 1999، او به پوئبلا، دیگر باشگاه مکزیکی پیوست و در 17 بازی، پنج گل زد. حضور در باشگاه شاتوروی فرانسه و ثبت سه بازی در این باشگاه، آخرین تجربه این بازیکن در فوتبال بود. او در سال 2000، از دنیای فوتبال خداحافظی کرد. پس از خداحافظی اومام بیک، باشگاه آمِریکای مکزیک به پاس دوران درخشان این بازیکن در پیراهن آمریکا، یک بازی دوستانه را در سال 2005 برنامه‌ریزی کرد تا اومام بیک در ورزشگاه آزتک، با هت‌تریک خود، از فوتبال‌دوستان مکزیکی خداحافظی کند.

نخستین بازی ملی اومام بیک در تیم ملی کامرون، در جام ملت‌های آفریقا در سال 1988 و بازی با مصر رقم خورد. او به جز این مسابقه، در بازی دیگری برای کامرون به میدان نرفت و در نهایت به همراه کشورش، قهرمان این دوره از جام ملت‌های آفریقا شد. او در جام ملت‌های سال 1990 نیز حضور داشت و در سه مسابقه به میدان رفت. تجربه بعدی این بازیکن در تورنمنت‌های ملی، جام جهانی 1990 بود. او در نخستین حضورش در جام‌های جهانی، در بازی کامرون و آرژانتین، با پرش تاریخی خود، بالاتر از نستور سنسینی، مدافع تیم ملی آرژانتین، کامرون را به گل نخست بازی و تک‌گل پیروزی‌بخش بازی رساند. گل حساس اومام بیک با پرش زیبایش، نامش را در فوتبال جهان بسیار معروف کرد. در ادامه جام جهانی، او در بازی مرحله‌ یک‌هشتم نهایی برابر کلمبیا، یک پاس گل را به ثبت رساند و یکی از عوامل اصلی صعود کشورش به یک‌چهارم نهایی جام جهانی بود. شکست برابر انگلستان، پایان ماجراجویی اومام بیک و هم‌تیمی‌هایش بود.

جام ملت‌های 1992، با یک گل و یک پاس گل از این بازیکن و رتبه چهارم کامرون همراه بود. اومام بیک در دیدار نیمه نهایی این جام برابر ساحل عاج، بازوبند کاپیتانی کشورش را بر بازو بست اما نتوانست در ضیافت پنالتی‌ها، پنالتی خود را به گل تبدیل کند و تیمش را به فینال برساند. جام جهانی 1994، دومین تجربه او در جام‌های جهانی بود. اومام بیک بار دیگر در نخستین دیدار کامرون در جام جهانی گلزنی کرد. گل اومام بیک، نتیجه بازی را 1-2 به سود کامرون کرد و اگر این کشور گل تساوی را از سوئد دریافت نمی‌کرد، این گل نیز همانند گل به آرژانتین، به یک گل پیروزی‌بخش تبدیل می‌شد. او در دو بازی دیگر کشورش برابر برزیل و روسیه نیز در ترکیب ثابت جای داشت. تجربه بعدی این بازیکن در جام ملت‌های 1996 رقم خورد که دو گل برابر مصر و آنگولا برای اومام بیک به ثبت رسید. آخرین لحظات حضور این بازیکن در تیم ملی کامرون، در جام جهانی 1998 رقم خورد. او در هر سه بازی کامرون بازی کرد و در آخرین بازی ملی‌اش در دیدار برابر شیلی، با بازوبند کاپیتانی کشورش، یک پاس گل را به ثبت رساند. حذف کامرون از جام جهانی در مرحله گروهی، آمار نهایی اومام بیک در رده ملی را به 28 بازی، هشت گل و سه پاس گل رساند. او پس از بازنشستگی، به مربیگری روی آورد و در چند باشگاه مختلف آفریقا و فرانسه مربیگری کرد و در دو مقطع نیز در تیم ملی کامرون به عنوان دستیار به فعالیتش ادامه داد.