آشنایی با نخستین بازیکنی که برابر تیم ملی ایران گلزنی کرد؛ جنتلمن استانبول و آقای گل گالاتاسارای

نخستین بازیکنی که موفق به گلزنی برابر تیم ملی ایران در یک بازی رسمی شده است، ریها ایکن نام دارد که اهل محله کادیکوی استانبول است و به دلیل رفتار محترمانه خود در دربی‌های استانبول با رقبا، به جنتلمن استانبول معروف بود. او در پیروزی 1-6 ترکیه برابر تیم ملی ایران، نخستین گل خورده بازی‌های ملی ایران را در دقیقه 16 بازی به ثبت رساند.

دانلود (22MB)

</>

طرفداری | ریها ایکن (Reha Eken) زاده 28 اوت 1925 در شهر استانبول ترکیه است. او در پست مهاجم نوک بازی می‌کرد. ریها در محله کادیکوی استانبول بزرگ شد و پدرش کارمند دولتی یکی از ادارات استانبول بود. ریها در سال 1944، پدرش را از دست داد و زندگی سختی را تحمل کرد. او پیش از فوت پدرش، قصد تحصیل در دبیرستان گالاتاسارای را داشت اما به دلیل پر بودن این دبیرستان، به دبیرستان دیگری وابسته به گالاتاسارای منتقل شد و تحصیل کرد. ریها هم‌زمان با تحصیل در مدرسه وابسته به باشگاه گالاتاسارای، در تیم جوانان این باشگاه بازی می‌کرد. برادر او، بولنت ایکن نیز هم‌زمان با او فوتبال و تحصیل را در گالاتاسارای ادامه می‌داد. رئیس باشگاه گالاتاسارای، پس از فوت پدر ریها، هزینه‌های تحصیل او و خانواده‌اش را پوشش داد تا این جوان مستعد بتواند با آرامش تحصیل کرده و به فوتبال گالاتاسارای کمک کند.

ریها ایکن

او در هنگام حضورش در تیم‌های پایه گالاتاسارای، پیشنهادی از فنرباحچه داشت اما به دلیل کمک گالاتاسارای به زندگی و دینش به این باشگاه، از حضور در تیم رقیب خودداری کرد. ریها در ژوئیه 1944 موفق به حضور در تیم اصلی گالاتاسارای شد. نخستین بازی این بازیکن در پیراهن گالا، برابر بشیکتاش صورت پذیرفت. او سپس در بازی دومش برای گالا، در استادیوم علی سامی ین برابر باشگاه سلیمانیه قرار گرفت. ریها پیش از شروع این بازی، هنوز کارت بازی خود را دریافت نکرده بود اما به جای یکی از ستارگان تیمش، به ترکیب اصلی رسید و در کمال ناباوری تیم حریف، موفق به ثبت هت‌تریک شیرینی شد. او در بازی بعد برابر فنرباحچه و در تساوی 2-2 این بازی، یکی از گل‌های گالا را به ثمر رساند. فروتنی این بازیکن به گونه‌ای بود که با وجود گل زیبایش به تیم رقیب، آن را اتفاقی می‌دانست و سعی داشت هواداران تیم رقیب را از خود آزرده نکند. از این رو از ریها ایکن با نام «جنلتمن استانبول» یاد می‌شود.

نخستین قهرمانی ایکن به همراه گالاتاسارای، در فصل 49-1948 لیگ برتر ترکیه رقم خورد و این بازیکن موفق به ثبت 11 گل در این مسابقات شد. ریها دومین گلزن برتر لیگ ترکیه در این فصل بود. گل این بازیکن با شلیک تماشایی در دقیقه 65 بازی با فنرباحچه، گالاتاسارای را به سه امتیاز حساس بازی و قهرمانی کشور رساند. او در فصل 53-1952 لیگ ترکیه با ثبت 9 گل، آقای گل فصل فوتبالی این کشور شد. ایکن تا سال 1954 در گالاتاسارای بازی کرد و با آمار 102 بازی، 60 گل، این باشگاه را ترک کرد. او یک سال در باشگاه اِمنیت ترکیه بازی کرد و پس از 18 بازی، هفت گل، در سال 1955 از دنیای فوتبال خداحافظی کرد. گفته می‌شود جدایی این بازیکن از گالاتاسارای مربوط به اختلافش با سرمربی وقت این باشگاه یعنی گوندوز کیلیچ بود. آسیب‌دیدگی مینسک نیز در تصمیم او برای خداحافظی در 30 سالگی موثر بود.

ریها ایکن

نخستین بازی ملی این بازیکن در سال 1948 برابر اتریش رقم خورد. او در همین سال، در بازی با یونان در ترکیب تیمش قرار گرفت با بریس خود، کشورش را به پیروزی 1-2 در این مسابقه رساند. سومین بازی ملی ایکن، دیدار ترکیه در سال 1950 برابر ایران بود. او در دقیقه 16 این بازی برابر ایران گلزنی کرد تا به نخستین بازیکنی تبدیل شود که دروازه تیم ملی ایران را در یک بازی رسمی باز کرده است. ایران از نظر فیفا، پیش از این مسابقه، فقط دو بازی رسمی را برابر افغانستان به ثبت رسانده بود و در این دو دیدار هیچ گلی را دریافت نکرده بود تا گل ایکن، نخستین گل دریافتی آن‌ها باشد. ایکن در بازی با ایران موفق به ثبت دو گل دیگر در دقایق 38 و 39 شد تا ستاره سومین بازی ملی رسمی تیم ملی ایران باشد. او پس از بازی برابر ایران، آخرین بازی ملی خود را در همین سال برابر اسرائیل تجربه کرد و یکی از گل‌های ترکیه را در شکست 1-5 به ثمر رساند. چهار بازی ملی، شش گل، آمار نهایی او در رده ملی بود. او به همراه تیم ملی المپیک ترکیه در المپیک 1948 لندن حضور داشت اما در هیچ‌کدام از بازی‌های کشورش به میدان نرفت.

او پس از پایان فوتبالش، کار خود را ابتدا در بخش‌های مدیریتی فوتبال ادامه داد و سپس سرمبی گزتپه ترکیه شد. پس از مدتی حضور در گزتپه، ریها به هیئت مدیره باشگاه محبوبش، گالاتاسارای اضافه شد و عضوی مهم در نقل و انتقالات باشگاه بود. او در 19 اوت 2013، 9 روز پیش از تولد 88 سالگی‌اش، در استانبول، دار فانی را وداع گفت. احترام به تیم رقیب، ریها را به یکی از مردان قابل احترام فوتبال ترکیه تبدیل کرده بود.