چرا بارسلونا بابت از دست دادن «بوسکتس آینده» خوشحال است؟

طرفداری | پیوستن نیکو گونزالس از پورتو به منچسترسیتی، اتفاقی تلخ و شیرین برای بارسلونا بود.

از یک طرف، این معامله به بارسلونا در شرایط سخت اقتصادی‌اش کمک کرد و مبلغ غیرمنتظره 13 میلیون یوروی دیگر به حساب باشگاه واریز شد. در واقع این بند درصد فروشی بود که بارسلونا در قرارداد فروش نیکو گونزالس به پورتو درج کرده بود. پیش‌تر نیز بارسا 8.5 میلیون یورو از فروش او به پورتو در سال 2023 دریافت کرده بود. 

از طرف دیگر، انتقال 60 میلیون یورویی نیکو گونزالس به منچسترسیتی به معنای این خواهد بود که بارسا باید شاهد رشد و موفقیت احتمالی یکی از پرورش‌یافته‌های آکادمی لاماسیا زیر نظر پپ گواردیولا، اسطوره محبوبش باشد. این هافبک اسپانیایی یکی از درخشان‌ترین استعدادهای پرورش‌یافته در تیم پایه‌های بارسلونا محسوب می‌شد و از او به‌عنوان جانشین بعدی سرخیو بوسکتس یاد می‌کردند. نیکو در 19 سالگی به تیم اصلی راه یافت و شروعش امیدوارکننده بود اما در نهایت به‌خاطر کمبود زمان بازی، بارسا را ترک کرد. 

اما چه دلیلی داشت بارسلونا اجازه جدایی نیکو که حالا 23 ساله شده را صادر کند؟ آیا درآمد حاصل شده از پیوستن او به سیتی، نشانه‌ای از تغییر رویکرد باشگاه نسبت به محصولات لاماسیا است و این یعنی این‌که آن‌ها شانسی برای پیدا کردن جایگاه در تیم اصلی ندارند؟ 

در ترکیب بازیکنان متولد 2001 لاماسیا، نام‌هایی چون آنسو فاتی و اریک گارسیا (هم‌اکنون در بارسلونا)، تاکه فوسا کوبو (رئال سوسیداد) و آرناو تناس (پاری سن ژرمن) به چشم می‌خورد. نیکو از آن‌ها یک سال کوچک‌تر بود اما بارسا تصمیم گرفت او را در این رده سنی قرار دهد. حضور نیکو گونزالس در بارسا با انتظارات بالایی همراه بود و احتمالا این انتظارها به‌خاطر نام پدرش مطرح شدند.

فران گونزالس که با نام «فران» شناخته می‌شود، هافبک بزرگ فوتبال اسپانیا و یکی از مهم‌ترین بازیکنان تاریخ دپورتیوو لاکرونیا به‌حساب می‌آید؛ او کسی است که همراه با این تیم به قهرمانی لالیگا رسید و دو مرتبه هم فاتح کوپا دل ری و سوپرکاپ شد. فران، کاپیتان موفق‌ترین نسل تاریخ دپورتیوو موسوم به «سوپر دپور» بود و در سال 2004 کامبک تاریخی مقابل میلانِ آنچلوتی را تجربه کرد؛ دیداری که آن‌ها باخت 4-1 را با برد 4-0 جبران کردند و به نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان رسیدند. فران در طول دوران حرفه‌ای‌اش چندین بار پیشنهاد بارسلونا و رئال مادرید را رد کرد و در رده ملی با 16 بار پوشیدن پیراهن تیم ملی اسپانیا، بازی در یورو 2000 را تجربه کرد. 

البته نیکو ثابت کرد حضورش در لاماسیا صرفاً به‌خاطر نام پدرش نیست. او به‌عنوان هافبک دفاعی و هافبک هجومی، عملکردش درخشان بود و مهارت‌ها و هوش بالایش در داخل و خارج زمین او را از بقیه متمایز می‌ساخت. در دوران دبیرستان، معلمانش او را یک پایه بالاتر بردند تا روند یادگیری‌اش سریع‌تر شود. در همان زمان حضور نیکو در لاماسیا، اتفاقاً منچسترسیتی او را زیر نظر داشت و گزارش‌هایی هم از پیشنهاد رسمی آن‌ها به جوانِ اسپانیایی مطرح شده بود.

اگرچه نیکو در بارسلونا ماند و در 17 سالگی و سال 2020 به بارسا اتلتیک، تیم دوم باشگاه که در دسته سوم فوتبال اسپانیا حضور دارد، ارتقا یافت. در همان زمان مربیان لاماسیا ارزیابی درباره بهترین پست ممکن او را شروع کردند.

فرانک آرتیگا که 4 فصل متوالی از تیم‌های زیر 15 سال تا زیر 19 سال سرمربی نیکو بود و 11 سال به‌عنوان مربی در تیم‌های جوانان بارسلونا حضور داشت، هم‌اکنون سرمربی تیم خیمکی در لیگ برتر روسیه است. به گفته آرتیگا، نیکو در لاماسیا معمولاً هافبک دفاعی بود اما از 16 تا 18 سالگی، در نقش هافبک هجومی هم بازی می‌کرد:

او در لاماسیا همیشه به‌عنوان جانشین بالقوه بوسکتس در نظر گرفته می‌شد. این موضوع جوانب مثبت و منفی دارد. نیکو در همه نسل‌های لاماسیا فوتبالیستی برجسته بود اما در نهایت نمی‌توانید از یک بازیکنِ خاص، کپی بگیرید. هر فوتبالیست، مجموعه مهارت‌های خاصی دارد. نیکو همه ویژگی‌های لازم برای بازی در بارسلونا به‌عنوان هافبک دفاعی تک محور را داشت اما فوتبالش متفاوت از بوسکتس بود. 

در فصل 22-2021 هنگامی که بارسلونایِ رونالد کومان با بحران مصدومیت مواجه شد، سرمربی هلندی پس از توصیه مربیان آکادمی تصمیم گرفت گاوی و نیکو را به تیم اصلی اضافه کند. با وجود اینکه گاوی خیلی سریع به جایگاهی ثابت در ترکیب بارسا رسید، شرایط برای نیکو به شکلی مشابه پیش نرفت. او در اوت 2021 و در 19 سالگی اولین بازی‌اش در لالیگا را زیر نظر کومان انجام داد. اما از آن به بعد، کومان فقط 11 بازی روی نیمکت بارسا دوام آورد و پس از به اوج رسیدن تنش‌ها، اخراج شد. به دنبال باخت به رایو وایکانو، خوان لاپورتا تصمیم به برکناری کومان گرفت و ژاوی را جایگزین او کرد، به این امید که ژاوی به هافبک‌های محصول لاماسیا فرصت بیشتری بدهد.

اوایل کار، نیکو جایگاه ثابتی داشت و در 8 بازی از 10 بازی اول ژاوی روی نیمکت بارسا در لالیگا، ثابت بازی کرد اما در نیم‌فصل دوم، زمان بازی او کاهش یافت و در 17 بازی پایانی لیگ فقط یک بار از ابتدا به میدان رفت. در پایان فصل هم مصدومیت باعث دوری یک ماهه او از میادین بود. 

دلیل کاهش دقایق بازی نیکو، تاکتیکی بود. یکی از اعضای کادر فنی ژاوی در آن دوره که به دلیل حفظ روابط نخواست نامش فاش شود، ادعا کرده ژاوی، نیکو را به‌عنوان هافبک دفاعی مناسب بارسلونا نمی‌دید. بوسکتس، همان کسی که نیکو قرار بود جانشینش شود، هنوز در باشگاه بود و نیکو مجبور بود برای کسب زمان بازی بیشتر، با هافبک‌های هجومی‌تر رقابت کند؛ آنجا هم رقابت شدید بود و ژاوی، ترجیح می‌داد از پدری، گاوی و فرنکی دیونگ بهره ببرد. 

قبل از آغاز فصل 23-2022، بارسا و نیکو به توافقی رسیدند که به بازیکن امیدواری فرصت بازی منظم را می‌داد؛ پیوستن قرضی به والنسیا برای یک سال. اگرچه اوضاع مطابق انتظار پیش نرفت. نیکو به تیمی ملحق شد که شرایطش پرتنش بود؛ جنارو گتوزو در اواسط فصل از مربیگری برکنار شد و روبن باراخا جای او آمد، در حالی که والنسیا خطر سقوط را حس می‌کرد. نیکو بازهم مصدوم شد و دو ماه دور از میادین بود و البته نتوانست در والنسیا ثابت پیدا کند. دلیل این موضوع نیاز فوری والنسیا به نتیجه‌گیری بود و سبک بازی آن‌ها با سبک فنی یک فارغ‌التحصیل آکادمی لاماسیا تفاوت داشت.

در تابستان 2023 و زمانی که نیکو به کاتالونیا برگشت، سرخیو بوسکتس تصمیم گرفته بود با پایان قراردادش از بارسلونا برود و به اینتر میامی بپیوندد. مدیران ورزشی بارسلونا و ژاوی خلاف انتظار نیکو، به او اعتماد نکردند و جذب یک هافبک دفاعی را در دستور کار قرار دادند. نظر ژاوی درباره جوانِ لاماسیایی تغییر نکرده بود چون او هنوز اعتقاد داشت نیکو گونزالس توانایی بازی به‌عنوان یک هافبک تهاجمی را دارد، نه جانشینی بوسکتس. در نتیجه بارسلونا تصمیم گرفت یک پرورش‌یافته قدیمی لاماسیا را خریداری کند؛ اوریول رومئو از ژیرونا با 3 میلیون یورو به بارسا آمد.

نیکو بعد از تجربه ناخوشایند در والنسیا، دیگر نمی‌خواست قرض داده شود و به صورت دائمی به پورتو فروخته شد تا آینده حرفه‌ای‌اش را شکل دهد. بارسلونا نیز بندی در قرارداد او درج کرد که در صورت پیشرفت بیشتر او، سود بالاتری از معامله‌اش با پورتو ببرد. البته اولین روزها در پرتغال هم آسان نبودند و او به فرصت نیاز داشت تا با روش‌های سرجیو کونسیسائو تطبیق یابد. یک مصدومیت دیگر و به مشکل خوردن در فیکس شدن باعث شد هم او و هم پورتو در ژانویه 2024 به جدایی فکر کنند.

ژیرونا، تیم تحت مالکیت گروه فوتبال سیتی به نیکو علاقه نشان داد چرا که کیکه کارسل، مدیر ورزشی ژیرونا طرفدار پروپاقرص او بود و مذاکرات طرفین برای انتقال شروع شد. با این حال مجموعه‌ای از مصدومیت‌ها در میان هافبک‌های پورتو باعث شد کونسیسائو به نیکو فرصت دهد؛ عملکرد او بهتر شد و کونسیسائو از مدیران پورتو خواست مذاکره با ژیرونا را متوقف کنند. نیکو در ادامه مهره‌ای کلیدی در پورتو شد و با انجام 68 بازی برای تیم پرتغالی و در نهایت پیوستن به منچسترسیتی، مزد عملکردش را گرفت.

البته پیوستن نیکو به سیتی یک نکته جالب دیگر هم دارد؛ این فقط به علاقه قدیمی منچسترسیتی مربوط نیست بلکه به فران، پدر او ارتباط دارد. فران دو سال در مجموعه منچسترسیتی کار کرده بود و علاوه بر این با چیکی بگیریستین، مدیر ورزشی کنونی سیتی در دپورتیوو لاکرونیا هم‌بازی بود. فران در 2016 به‌عنوان مربی آکادمی سیتی فعالیت کرد و در ادامه به دپورتیوو برگشت تا در سال‌های 2020 تا 2023 به‌عنوان مدیر آکادمی این باشگاه فعالیت کند.

آرتیگا، مربی نیکو در لاماسیا می‌گوید:

از این اتفاق برای نیکو خوشحالم. می‌دانم که او رویای بازی برای بارسلونا را داشت اما حالا که این اتفاق نیفتاده، به‌نظرم پیوستن به باشگاهی که فلسفه فوتبالی مشابهی دارد، تصمیم خوبی بود. البته باعث تأسف است بازیکنی که همه مربیان لاماسیا می‌دانستند روزی به تیم اصلی بارسلونا خواهد رسید، مجبور به ترک تیم شد و حالا در تیم بزرگ دیگری حضور دارد. به‌نظرم در قبال نیکو، صبوری لازم نشان داده نشد. البته مهم‌ترین چیز این است که نیکو بتواند توانایی‌اش را به‌طور کامل نشان دهد و در تیمی باشد که بتواند این کار را بکند. شاید طی سال‌های آینده بارسلونا بخواهد نیکو را بخرد اما توان مالی‌اش را نداشته باشد، اگرچه در حال حاضر این پست، استعدادهای خوبی چون مارک برنال و مارک کاسادو را به خود می‌بیند. 

مذاکرات منچسترسیتی و پورتو در روزهای پایانی نقل و انتقالات زمستانی برای نیکو گونزالس، باعث تعجب مدیران بارسلونا شد اما آن‌ها به‌دقت تحولات را زیرنظر گرفتند چون می‌دانستند قرار است در صورت به نتیجه رسیدن مذاکرات، سود مهمی ببرند.

البته بارسلونا مبلغی کمتر از چیزی که انتظارش را داشت، دریافت کرد. بارسلونا وقتی که نیکو را به پورتو می‌فروخت، بند 40% از مبلغ فروش بعدی او به‌همراه یک بند بازخرید 30 میلیون یورویی را در قرارداد درج کردند. از نظر تئوری، بارسلونا می‌توانست با فعال‌سازی بند دوم و بازخرید کردن نیکو، او را با 60 میلیون یورو به منچسترسیتی بفروشند و 30 میلیون یورو سود کسب کنند. اما پورتو این موضوع را پیش‌بینی کرده بود؛ به همین خاطر آن‌ها با فعال کردن یک بند در قرارداد نیکو، 3 میلیون یوروی دیگر به بارسلونا پرداخت کردند تا سهم بارسا از سود فروش بعدی از 40% به 20% برسد و بند بازخرید را هم حذف کردند. 

این اتفاق باعث شد بارسلونا از 60 میلیون یورویی که به پورتو رسید، 10.3 میلیون یورو دریافت کند اما اگر بند 40 درصدی حفظ می‌شد، این رقم به 20.6 میلیون یورو می‌رسید. با احتساب 3 میلیون یورو پرداختی پورتو بابت تغییر در مفاد قرارداد، 8.5 میلیون یورو رقم فروش اولیه و 10.3 میلیون یورو سود فروش نیکو به سیتی، بارسلونا مجموعا 21 میلیون یورو از فروش این بازیکن کسب کرده است. 

• بیشتر بخوانید: با نیکو گونزالس، خرید جدید منچسترسیتی بیشتر آشنا شوید / بررسی فنی

این رقم یعنی نیکو گونزالس بعد از تیاگو آلکانتارا که در سال 2013 با 25 میلیون یورو به بایرن مونیخ پیوست، دومین خروجی سودآور تاریخ لاماسیا است. این البته آن چیزی نیست که هواداران بارسلونا از لاماسیا انتظار دارند اما حقیقت امر این است که برای همه استعدادهای آکادمی، جایی در ترکیب اصلی وجود ندارد و بارسا می‌داند باید این شرایط را به بهترین نحو ممکن مدیریت کند.

از زمان فعالیت دکو در بارسلونا به‌عنوان مدیر ورزشی، او سیاستی را شروع کرده که طبق آن اگر بازیکن لاماسیایی نتواند فرصت خوبی برای بازی در تیم اصلی داشته باشد، باشگاه به او اجازه خروج می‌دهد، البته به شرط قرارگیری بند سود فروش مجدد و بازخرید در قرارداد. نمونه دیگری از این سیاست، پیوستن شادی ریاض، مدافع پیشین آکادمی بارسلونا به کریستال پالاس در تابستان گذشته است. بارسا هنگامی که او را به رئال بتیس فروخت، بند سود فروش بعدی به ارزش 50% را در قراردادش گنجاند. اسکار مینگزا در سلتاویگو و میکا مارمول در لاس پالماس، دو مدافع آکادمی بارسا هم بندهای مشابهی دارند. 

به‌هرحال، این آینده‌ای نبود که برای نیکو در بارسلونا در نظر گرفته می‌شد اما پیوستن او به منچسترسیتی، در ظاهر بهترین نتیجه ممکن برای همه طرفین بوده است. 

ترجمه یادداشت پل بایوس از وب‌سایت اتلتیک